Jump to main content

Microfoons: Richtingskarakteristiek / richtingsgevoeligheid

Microfoons: Richtingskarakteristiek / richtingsgevoeligheid

De richtingskarakteristiek van een microfoon geeft aan hoe gevoelig hij is voor geluid uit een bepaalde richting, of anders gezegd, hoe goed de microfoon "hoort" in een bepaalde richting. De meest gangbare richtingskarakteristieken zijn: omnidirectioneel, cardioïde en supercardioïde

Cardioïde richtingskarakteristiek

Een cardioïde microfoon is het meest gevoelig van voren en het minst gevoelig van achteren. Dit dempt ongewenste omgevingsgeluiden en zorgt dat er veel minder kans is op rondzingen dan bij omnidirectionele microfoons. Dat maakt de cardioïde microfoon bij uitstek geschikt voor lawaaiige optredens.

Cardioïde microfoons

Supercardioïde richtingskarakteristiek

Supercardioïde microfoons zijn nóg meer gericht dan cardioïde microfoons en onderdrukken nog meer omgevingsgeluid. Ze zijn echter nog steeds gevoelig voor geluid van achteren, dus let goed op de plaatsing van de monitorluidsprekers. Supercardioïde microfoons zijn ideaal om afzonderlijke geluidsbronnen te registreren in zeer lawaaiige omgevingen. Ze veroorzaken nauwelijks rondzingen.

Supercardioïde microfoons

Omnidirectionele richtingskarakteristiek

Een omnidirectionele microfoon is in alle richtingen even gevoelig. En dat betekent dat geluid uit alle richtingen in gelijke mate wordt geregistreerd. De microfoon hoeft dus niet te worden gericht, en dat is vooral handig bij lavaliermicrofoons. Een nadeel is dat omnidirectionele microfoons geen ongewenste geluidsbronnen zoals monitorluidsprekers kunnen onderdrukken, waardoor rondzingen eerder optreedt.

Omnidirectionele microfoons

Bidirectionele richtingskarakteristiek

Een microfoon met een achtvormige richtingskarakteristiek is gevoelig voor geluid van voren en van achteren, maar niet vanaf de zijkant (onder een hoek van 90 graden). Het zijn meestal bandmicrofoons of grootmembraanmicrofoons die een dergelijke achtvormige richtingskarakteristiek hebben.

Bidirectionele microfoons

Hypercardioïde richtingskarakteristiek

Hypercardioïde microfoons zijn zelfs nóg meer gericht dan supercardioïde microfoons en onderdrukken nog meer omgevingsgeluid. Ze zijn echter nog steeds gevoelig voor geluid van achteren, dus let goed op de plaatsing van de monitorluidsprekers. Hypercardioïde microfoons zijn ideaal om afzonderlijke geluidsbronnen te registreren in zeer lawaaiige omgevingen. Ze veroorzaken vrijwel nooit rondzingen.

Hypercardioïde microfoons

Lobar richtingskarakteristiek

De Lobar-richtingskarakteristiek van richtmicrofoons is het meest richtingsgevoelig. Hun richtingskarakteristiek bestaat slechts uit een zeer smalle lob aan de voorzijde en ze onderdrukken geluiden uit alle andere richtingen. Ze zijn weliswaar iets gevoelig naar links en rechts en aan de achterzijde, maar dat is veel minder dan bij andere richtingsgevoelige microfoons. Door de beperkte breedte van het gevoelige gebied worden richtmicrofoons doorgaans alleen gebruikt televisie- en filmopnamen, in stadions en voor natuurdocumentaires.

Lobar richtmicrofoons

Halfcardioïde

Microfoons met een "halfcardioïde richtingskarakteristiek" zijn doorgaans grensvlakmicrofoons die plat op tafel liggen. Ze pikken geluid op uit een cardioïde ruimte boven het plaatsingsoppervlak.

Subcardioïde

Een subcardioïde karakteristiek is breder dan een traditionele cardioïde karakteristiek en houdt het midden tussen de karakteristiek van een cardioïde en een omnidirectionele microfoon. Deze wordt ook wel een "brede cardioïde" genoemd.

Toroïdaal

Toroïdaal is een nieuwe richtingskarakteristiek die door Shure is ontwikkeld. Deze karakteristiek is speciaal ontworpen voor vergaderruimten om geluiden van boven te dempen, zoals van beamers en projectoren.

Overzicht: Richtingskarakteristieken van microfoons

INFO: Nabijheidseffect

De meeste richtingsgevoelige microfoons (bijv. cardioïde, supercardioïde) hebben te maken met het zogeheten nabijheidseffect. Hoe dichter de microfoon bij de geluidsbron wordt gehouden, hoe groter de basrespons en hoe warmer het geluid klinkt. Professionele zangers maken vaak bewust gebruik van dit effect. Test dit door tijdens het zingen de microfoon steeds dichter bij de mond te houden en te luisteren naar veranderingen in het geluid.

Gerelateerde onderwerpen