Davida Rochman,
Draadloze systemen en Antenne plaatsing
Draadloze systemen en Antenne plaatsing
De antenne van een draadloos audio systeem is vaak het meest onbegrepen onderdeel.
Fouten in de selectie, plaatsing of bekabeling van een antenne kan zorgen voor een verkort bereik, "dode" plekken of een laag signaal bij de ontvanger en daardoor reguliere drop-outs.
Voordat we dieper ingaan op de plaatsing geven we een overzicht van de verschillende type antennes die beschikbaar zijn voor draadloze systemen.
1/2-wave en 1/4-wave antennes
Het formaat van de antenne is direct gerelateerd aan de golflengte van de ontvangen frequentie. De meest gebruikte types voor audio systemen zijn kwart wave en halve wave antennes.
1/4-Wave
Deze antenne is een kwart van het formaat van de gewenste frequentiegolf. Bijvoorbeeld een 200 MHz golf heeft een lengte van ongeveer 180 centimeter, de geschikte lengte van de antenne is dan 45 centimeter.
Voor VHF applicaties is een antenne met een lengte tussen de 35 en 45 centimeter geschikt.
Tip: gebruik 1/4-wave antennes alleen als montage direct op de ontvanger of het antenne distributiesysteem mogelijk is. Voor deze antennes is voor een goede ontvangst een massaplaat nodig. De basis van de antenne moet elektrisch geaard worden op de ontvanger.
1/2-wave
Deze antenne is de helft van de lengte van de gewenste frequentiegolf. Deze antenne is half zo groot als de gewenste frequentiegolf. Een 1/2-wave antenne moet ongeveer 90 centimeter lang zijn bij een 200 MHz golflengte.
Tip: Een 1/2-wave antenne heeft geen massaplaat nodig, hierdoor zijn ze geschikt om mobiel te plaatsen. Theoretisch is er een extra gain van 3dB ten opzichte van een 1/4-wave antenne maar in de praktijk wordt dit zelden bereikt. Er is geen dwingende reden om te upgraden naar een 1/2-wave antenne, tenzij externe antennes nodig zijn voor de toepasing.
Verschillende Antennes
Bij draadloze microfoon toepassingen, worden undirectionele (richt) antennes meestal alleen gebruikt bij UHF systemen. Ze neigen frequentie specifiek te zijn, dus enige zorg bij het selecteren van de juiste antenne (om de juiste frequenties te dekken) is noodzakelijk.
Unidirectionele antennes worden voornamelijk gebruikt voor lange afstand toepassingen. Een minimale afstand van 15 meter is aanbevolen tussen zender en antenne. Hier zijn twee modellen die vaak voorkomen:

Vlag antenne
De vlag antenne
De meest voorkomende directionele antenne is de vlag antenne. Gericht kan deze antenne een sterker signaal leveren aan de ontvanger en hiermee het effectieve bereik van het systeem verhogen. Tegelijkertijd kan de antenne storende signalen uit andere richtingen afwijzen.

Spiraal Antenne
De spiraalvormige antenne
Deze antenne is een richt antenne met hoge gain en een breed frequentiebereik. Het heeft een iets hogere versterking dan de traditionele vlag antenne (12 dBi vs 7 dBi), maar heeft een kleinere openingshoek, typisch ongeveer 60 graden ten opzichte van 120 graden bij een vlag antenne.
Een uniek kenmerk van de spiraalvormige antenne is dat het geen voorkeur heeft voor de polarisatiehoek. Er is dus geen verschil tussen een horizontale of verticale plaatsing. Deze eigenschap zorgt ervoor dat dit type vaak gebruikt wordt als antenne bij In-Ear zenders.
9 Tips voor Antenne Plaatsing en het Optimaliseren van Draadloze Prestaties
Moderne diversity ontvangers bieden betere prestaties dan enkelvoudige antenne types, maar je moet nog steeds zorgen voor de juiste plaatsing van de antenne om de prestaties te maximaliseren. Hier volgen enkele algemene regels die helpen om het beste resultaat te krijgen.
Line of Sight
Zorg voor line-of-sight tussen zender en ontvanger
Line-of-sight wil eigenlijk zeggen dat er geen obstakels tussen de zender en ontvanger zijn. Vermijd metalen objecten, muren of een groot aantal personen. Probeer de antenne altijd in dezelfde ruimte als de zender te plaatsen en het liefst ook op een verhoging zodat dit bijvoorbeeld boven het publiek uitkomt.
Ideale afstand tussen ontvanger en zender
Als minimale afstand is 5 meter aanbevolen. Een maximale afstand is moeilijk te voorspellen omdat dit afhankelijk is van meerdere factoren zoals zender vermogen, tussenliggende objecten, storing en ontvanger gevoeligheid. Het is beter om de combinatie antenne en ontvanger dichtbij de zender te hebben (eventueel met een lange audiokabel) dan een lange antennekabel of zenden over een te lange afstand.

Verschil tussen 1/2-wave en 1/4-wave
Gebruik de juiste antenne voor de ontvanger
Een kwart golf antenne kan worden gebruikt bij een directe montage op de ontvanger, antenne distributiesysteem of ander massaplaat. Bij plaatsing van de antenne op afstand van de ontvanger is een halve golf antenne een betere keuze. Dit type is iets gevoeliger dan een kwart golf antenne en heeft geen massaplaat nodig. Bij installaties waarbij de plaatsing van de antenne op afstand is of in gevallen van sterke storingsbronnen, kan het nodig zijn een directionele antenne te gebruiken die goed gericht is. Telescopische antennes moeten worden uitgeschoven tot de juiste lengte.
Gebruik een antenne met passend frequentie bereik
De meeste antennes hebben een beperkte bandbreedte, hierdoor zijn ze geschikt voor ontvangers die opereren in specifiek bereik. Bij gebruik van antenne distributiesystemen moeten antennes en ontvangers met hetzelfde bereik zoveel mogelijk gegroepeerd worden met elkaar.
Vermeid plaatsing van de ontvanger antenne bij mogelijk interferentie bronnen
Denk hierbij aan andere antennes van ontvangers of zenders, digitale apparaten, smartphones, AC voeding enz.
Plaats ontvanger antennes uit de buurt van metalen voorwerpen
Idealiter moeten antennes "vrij" zijn of haaks zijn op metalen structuren zoals rekken en roosters. Ze moeten ten minste een kwart golflengte vrij zijn van een metalen structuur. Meerdere antennes in een installatie moeten minstens een kwart golflengte uit elkaar zijn.
Zorg voor de juiste positionering van de antenne
Bij een enkelvoudige antenne ontvanger moet de antenne over het algemeen verticaal zijn. Diversity ontvangers, met twee antennes, kunnen baat hebben bij antennes in een hoek van 45 graden.
Gebruik de juiste antenne kabel voor ontvanger antennes
Een zo kort mogelijke en geschikte "Low noise" kabel met goede kwaliteit connectoren geeft het beste resultaat. Door toenemende verliezen bij hogere frequenties kan het nodig zijn om speciale kabels te gebruiken bij UHF systemen.
Gebruik een antenne distributiesysteem indien mogelijk
Dit zorgt voor minder antennes en zorgt voor minder interferentie problemen indien er meerdere ontvangers gebruikt worden. Voor twee ontvangers kan een passieve splitter gebruikt worden. Voor drie of meer ontvangers is een actieve splitter aan te raden. Antenne versterkers kunnen nodig zijn voor UHF systemen met lange kabels tussen de apparatuur en de antennes.
Wil je meer informatie over dit onderwerp? Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief en ontvang het e-book "Wireless Systems Guide - Antenna Setup" gratis!
Over de auteur
Over de auteur

Davida Rochman
Davida Rochman studeerde ooit Communicatie, werkt sinds 1979 bij Shure en had zich nooit voor kunnen stellen dat haar eerste echte baan zou uitgroeien tot een levenslange carrière in de marketing van microfoons, in plaats van erin te spreken. Op dit moment is Davida communicatiemanager en zet ze haar talenten in op allerlei gebieden, van public relations en sociale media tot content development en sponsorrelaties.
Davida Rochman studeerde ooit Communicatie, werkt sinds 1979 bij Shure en had zich nooit voor kunnen stellen dat haar eerste echte baan zou uitgroeien tot een levenslange carrière in de marketing van microfoons, in plaats van erin te spreken. Op dit moment is Davida communicatiemanager en zet ze haar talenten in op allerlei gebieden, van public relations en sociale media tot content development en sponsorrelaties.